24-สิงหาคม  |   795

ลักษณะสถาปัตยกรรมของวัดต้นเกว๋นนั้นแสดงออกถึงแบบแผนทางศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมล้านนาที่งดงามและทรงคุณค่ายิ่งแม้จะได้รับการบูรณะซ่อมแซม แต่ก็ยังคงไว้ซึ่งรูปแบบศิลปะดั้งเดิม สมาคมสถาปนิกสยามจึงประกาศยกย่องให้เป็นอาคารอนุรักษ์ดีเด่นเมื่อปี พ.ศ.2532 ปัจจุบันวิหารวัดต้นเกว๋นเป็นแบบให้นักศึกษาคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ใช้เป็นสถานที่ศึกษาสถาปัตยกรรม ที่ตั้งและการเดินทาง บ้านต้นเกว๋น อ.หางดง รถยนต์ส่วนตัว จากตัวเมืองเชียงใหม่ใช้ทางหลวงหมายเลข 108 (เชียงใหม่-หางดง) แล้วเลี้ยวขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 1269 (หางดง-สะเมิง) เมื่อเข้าเขตบ้านต้นเกว๋นให้สังเกตทางเข้าวัดซึ่งอยู่ทางด้านซ้ายมือเป็นซอยเล็กๆ ประมาณ กม.37 เข้าซอยไปประมาณ 70 ม. ก็จะถึงวัดต้นเกว๋น รถประจำทาง นั่งรถสองแถวเชียงใหม่-หางดง-ทุ่งเสี้ยวลงบริเวณทางแยกเข้าสะเมิง แล้วต่อรถสองแถวสายน้ำบ่อหลวงเข้าไป (รถออกทุก 1 ชม.) หรือจะเหมารถเข้าไปในวัดก็ได้ ประวัติ ตั้งชื่อตามต้นตะขบซึ่งขึ้นตรงบริเวณที่สร้างวิหารในปัจจุบัน ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นวัดอินทราวาสซึ่งตั้งตามชื่อเจ้าอาวาสผู้สร้างวัดนี้คือครูบาอินทร์ ตามหลักฐานที่บันทึกเป็นภาษาไทยบนเพดานวิหาร คาดว่าวัดนี้สร้างขึ้นในปี พ.ศ.2401 สำหรับมณฑปจัตุรมุขนั้น สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นราว พ.ศ.2399-2412 ในสมัยพระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ เจ้าผู้ครองเมืองเชียงใหม่ลำดับที่ 6 เพื่อเป็นสถานที่หยุดพักขบวนแห่พระธาตุศรีจอมทอง จาก อ.จอมทองมายังเมืองเชียงใหม่ให้ประชาชนแถบนี้ได้มาบูชาและสรงน้ำพระธาตุแล้วจึงอัญเชิญต่อไปยังเมืองเชียงใหม่ เพื่อให้เจ้าผู้ครองนครและประชาชนในเมืองเชียงใหม่สรงน้ำบูชาอันเป็นประเพณีทุกปี สิ่งน่าสนใจ วิหารวัดต้นเกว๋น เป็นวิหารแบบล้านนาโบราณ หน้าบันประดับกระจกแก้วสีแบบฝาตาผ้าหรือฝาปะกน โก่งคิ้วจำหลักไม้ลายเครือเถาสอดสลับรูปเศียรนาค มีลายปูนปั้นรูปเทพนมและดอกไม้อยู่หัวเสา ด้านหน้าบันปีกนกแกะสลักเป็นเศียรนาคในลายเครือเถาผสมกนก ตีเป็นช่องตารางเพื่อระบายอากาศ ปั้นลมและหางหงส์แกะรูปมกรคายนาคอย่างงดงาม คันทวยหูช้างจำหลักไม้เป็นรูปกินนรฟ้อนรำ มณฑปจัตุรมุข เป็นมณฑปจัตุรมุขแบบพื้นเมืองล้านนาซึ่งพบเพียงหลังเดียวเท่านั้นในภาคเหนือ ลักษณะเป็นศาลาที่มีมุขยื่นออกมาทั้งสี่ด้าน ส่วนกลางของศาลามีจั่วซ้อนอยู่สองชั้น มุงลีด้วยกระเบื้องดินเผาที่เรียกว่ากระเบื้องดินขอ ที่พิเศษกว่านั้นคือช่อฟ้าของหลังคาหลังนี้ ช่างโบราณออกแบบให้เป็นนกที่มาเกาะได้อย่างลงตัว ที่กลางสันหลังคามีซุ้มมณฑปเล็กๆ ซึ่งทางภาคเหนือเรียกว่า “ปราสาทเฟื้อง” ลักษณะเดียวกับที่พบในภาคอีสานและลาว นอกจากนี้ในมณฑปยังมีอาสนะสำหรับตั้งโกศพระบรมธาตุซึ่งยังอยู่ในสภาพดี มีฮางฮดหรือรางรินสำหรับรองน้ำสุคนธาราหรือน้ำอบน้ำหอมที่นำมาหยดหล่อพระธาตุ และยังมีเสลี่ยงสำหรับหามบั้งไฟจุดบูชา สลักลวดลายดอกสวยงาม แต่ปัจจุบันทรุดโทรมไปแล้ว บ้านเหมืองกุง ที่มา : thailands360.com