10-มีนาคม  |   1659

ย้อนรอย Scooter สุดฮิต จักรยานยนต์ในยุคหลังสงครามที่ยืนยงมาจนถึงทุกวันนี้ เจ้าต่อตัวเจ็บจากอิตาลี Vespa Scooter... หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 อิตาลีอยู่ในสภาวะชะงักงันทางเศรษฐกิจจากพิษภัยของการรบพุ่งที่สร้างความเสียหายอย่างร้ายแรงให้กับประเทศ รวมถึงบริษัทผลิตรถยนต์ของพวกอิตาเลียน พาหนะสำหรับใช้เดินทางในตอนนั้นนอกจากจะมีรถยนต์ของทหารที่เหลือใช้จากสงครามแล้ว พิษภัยของสงครามและสิ่งของเหลือใช้จากการรบก่อกำเนิดรถจักรยานยนต์รูปร่างประหลาด ซึ่งต่อมาได้รับความนิยมไปทั่วโลก ในวันที่ 23 เมษายน 1946 บริษัท Piaggio And C.C.p.A. ได้จดสิทธิบัตรกับสำนักงานสิทธิบัตรกลาง เพื่อบันทึกชื่อรุ่นและลงเครื่องหมายทะเบียนการค้าที่กระทรวงอุตสาหกรรมของอิตาลีในเมืองฟลอเรนซ์ โดยลงชื่อรถจักรยานยนต์ที่คิดค้นขึ้นมาใหม่ว่า Vespa เป็นรถมอเตอร์ไซค์ขนาดย่อมที่มีเครื่องกลและส่วนประกอบภายในที่ซับซ้อน พร้อมด้วยตัวถังอะลูมิเนียมซึ่งนำชิ้นส่วนบางชิ้นของอากาศยานมาขึ้นรูปใหม่ ประกอบไปด้วยบังโคลนและฝาครอบเครื่องยนต์และดุมล้อ (นำมาจากเครื่องบิน) รถ Vespa คันแรกได้ถือกำเนิดขึ้นในช่วงที่ยุโรปกำลังประสบปัญหาข้าวยากหมากแพง มันมีราคา 55,000 ลีร์ สำหรับรุ่นถูกสุดซึ่งมีเครื่องยนต์ตัวเล็กเพียงแค่ 98 ซีซี และถูกผลิตออกมาในลอตแรกเพียงแค่ 2,000 คันเท่านั้น คำว่า Vespa ในภาษาอิตาเลียน ซึ่งแปลว่า "ตัวต่อ" ได้กลายมาเป็นผลงานการออกแบบทางวิศวกรรมที่ได้รับความนิยมสูงสุดต่อเนื่องยาวนาน รถจักรยานยนต์แบบ Scooter คันนี้มีเอกลักษณ์ในด้านรูปทรงที่ไม่เหมือนใคร ล้อขนาดเล็กแต่มีหน้ายางที่กว้างขึ้นทำให้ควบคุมได้ง่ายกว่าจักรยานยนต์แบบ อื่นๆ ในยุคนั้น ตัวถังของ Vespa ขึ้นรูปจากอัลลอยที่เหลือใช้หลังสงครามโลกสิ้นสุดลง รวมถึงล้อของมันก็นำมาจากล้อของเครื่องบิน เอนริโก้ และ อาร์มานโด บุตรชายของ รินัลโด้ พิอาจิโอ ช่วยกันกอบกู้ซากโรงงานผลิตเครื่องจักรที่พังยับจากการทิ้งระเบิดของพันธมิตรระหว่างสงครามปลดปล่อยอิตาลีจากนาซี เอนริโก้และอาร์มานโดมันสมองของคนในตระกูลพิอาจิโอยุคหลังสงครามได้คิดค้น พาหนะง่ายๆ สำหรับใช้เดินทางในเมือง มันต้องมีประสิทธิภาพพอควรและใช้งานได้จริง รวมถึงยังต้องมีราคาที่ถูกกว่ารถจักรยานยนต์ทั่วไป เนื่องจากผู้คนในยุคหลังสงครามไม่มีเงินมากนัก พาหนะต้นทุนต่ำชื่อ Vespa มีรูปทรงที่แปลกตาและรู้จักกันดีในชื่อ MP5 หรือที่คนอิตาเลียนชอบเรียกว่า ปาเปอร์ริโน่ หรือเจ้าเป็ดโดนัลดั๊ก ในภาษาอิตาเลียน รูปทรงของมันเกิดจากปลายปากกาของนักออกแบบอากาศยานที่ถูกเอนริโก้ว่าจ้างให้มาออกแบบรถจักรยานยนต์ราคาประหยัด นักออกแบบต้องการเปลี่ยนแปลงเรือนร่างของรถจักรยานยนต์ที่ดูเหมือนกันไปทั่วทั้งคัน แถมยังขับขี่ยากและซ่อมบำรุงได้ยุ่งยาก รถ Vespa มีตัวถังที่แข็งแรงซึ่งทำจากอะลูมิเนียม ระบบขับเคลื่อนที่ทนทานสุดๆ ด้วยการใช้เฟืองแทนที่โซ่เหล็ก เกียร์ถูกติดตั้งไว้ที่แฮนด์ที่ใช้บังคับทิศทางเพื่อให้ง่ายต่อการขับขี่ เปลี่ยนจากตะเกียบที่ใช้ยึดติดกับล้อคู่หน้ามาเป็นแขนยึดที่คล้ายกับของเครื่องบิน วิศวกรและนักออกแบบหัวใสชาวอิตาเลียนคนนี้ยังใช้แนวบังโคลนมาคอยป้องกันความสกปรกที่จะกระเด็นมาโดนผู้ขับขี่ ตัวถังที่มีบังโคลนช่วยให้ผู้ขับสามารถวิ่งลุยฝนได้โดยที่เสื้อผ้ายังคงสะอาดดีอยู่ ในปี 1946 บริษัทพิอาจิโอผลิตรถ Scooter Vespa ออกขายจำนวน 2,484 คัน ในเดือนธันวาคม ปี 1945 รถ Vespa รุ่น MP6 ก็ถูกผลิตออกมาด้วยองค์ประกอบหลายอย่างที่เน้นความสะดวกสบายในการขับขี่ใช้งาน มีล้ออะไหล่ติดตั้งอยู่ตรงส่วนท้าย เวลาขับขี่ก็มีที่กำบังกันน้ำกระเด็นใส่ เอนริโก้ได้ฟังเสียงเครื่องยนต์ของรถมอเตอร์ไซค์ Scooter รุ่น MP6 เขาร้องออกมาว่า "มันเหมือนตัวต่อร้องเลย" ตั้งแต่นั้นมา เอนริโก้ก็เลยเรียกชื่อรถจักรยานยนต์รุ่นใหม่คันนี้ว่า Vespa ซึ่งแปลว่าตัวต่อ (Was รุ่นแรกมี scooter ขนาดเล็กที่ใช้โครงสร้างตัวถังแบบชั้นเดียวแทน หลังจากผลิตรถรุ่นดังกล่าวได้ประมาณ 100 คัน จากนั้นจึงลงมือผลิตรุ่นที่ใช้ชื่อว่า Vespa (Wasp) ออกมา รถรุ่นนี้มีความก้าวหน้ามากทั้งในด้านรูปทรงและด้านวิศวกรรม ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นต้นแบบของVespa ที่มีการวางจำหน่ายในท้องตลาดจนถึงกลางทศวรรษ 1990 Scooter รุ่นแรกที่มีขนาดเครื่องยนต์เพียง 98 ซีซี ต่อมาได้มีการพัฒนาให้มีขนาด 125 ซีซี 150 ซีซี และ 200 ซีซี ตามลำดับ ห้วงเวลาต่อมา Vespa รุ่น 125 ซีซี รุ่นที่สองเข้ามาสานต่อความสำเร็จของรถรุ่นแรก สมรรถนะของตัวรถลบคำสบประมาทของวิศวกรและคนบางกลุ่มที่ชอบตำหนิรูปลักษณ์ของมัน จำนวนการผลิตของรุ่น 125 ซีซี เพิ่มขึ้นเป็น 10,535 คัน หลังจากนั้นในปี 1950 ที่โรงงานประกอบในเยอรมนี รถ Vespa ถูกเพิ่มจำนวนในสายการผลิตขึ้นเป็น 60,000 คัน จากความนิยมและใบสั่งของร้านขายมอเตอร์ไซค์ทั่วยุโรป ในเวลาต่อมาของปี 1953 จำนวนการผลิตเพิ่มขึ้นอย่างมากเป็น 171,200 คัน ในระยะเวลาเพียงแค่ 3 ปี ท่ามกลางความชื่นชอบของคนในทุกวงการ ไม่ว่าจะเป็นคนทำงานหาเช้ากินค่ำ พวกที่ต้องขับรถ Scooter ตระเวนส่งของโดยใช้ตรอกซอกซอยที่คับแคบ พวกดาราที่นิยมของแนวๆ และกลุ่มเศรษฐีที่ชอบจักรกลซึ่งใช้รูปแบบที่แตกต่างเป็นจุดขาย เกียร์และคลัตช์อยู่ในตำแหน่งด้านซ้ายของแฮนด์ ส่วนแฮนด์ด้านขวาเป็นตำแหน่งของก้านเบรกที่ควบคุมล้อหน้ารวมถึงแตรที่ติดตั้งอยู่ใกล้ๆ กัน แป้นเหยียบเบรกล้อหลังอยู่ตรงเท้าขวา ใกล้ๆ กันมีแป้นสำหรับสตาร์ตเครื่องยนต์แบบใช้เท้า หรือ Kick Starter คาร์บูเรเตอร์จ่ายเชื้อเพลิงกับกรองอากาศมีตัวครอบปิดเพื่อความสวยงาม ปี 1952 ชาวฝรั่งเศสชื่อ จอรจส์ โมแนเร่ต์ ตกแต่งรถ Vespa แบบสะเทินน้ำสะเทินบกแล้วนำลงทำการแข่งขันบนเส้นทางจากกรุงปารีสไปลอนดอน ส่วนเอนริโก้ก็ได้ให้ช่างในโรงงานโมรถรุ่น 125 ซีซี คันต้นแบบเพื่อการวิ่งทำลายสถิติ จนกระทั่งสามารถทำสถิติโลกใหม่ขึ้นสำหรับรถ Scooter ด้วยความเร็วเฉลี่ย 171.102 กิโลเมตรต่อชั่วโมง หลังจากนั้นในปี 1985 มลภาวะที่รถ Vespa ปล่อยออกมาไม่ผ่านกฎเกณฑ์ของสหรัฐอเมริกา ทำให้มันห่างหายไปจากตลาดรถจักรยานยนต์ขนาดเล็กนานถึง 15 ปี โดย Vespa กลับเข้าสู่ตลาดอีกครั้งในปี 2000 ด้วยเครื่องยนต์รุ่นใหม่ที่ปล่อยของเสียน้อยลง บทบาทของรถมอเตอร์ไซค์คันเล็กๆ จากอิตาลีรุ่นนี้ยังคงมีอย่างต่อเนื่อง แม้ในวงการมายาก็ยังไม่พลาดที่จะเอาเจ้า Vespa เข้าฉาก เช่น Roman Holiday / American Graffiti / 102 Dalmatians / Transformers ประวัติศาสตร์ของ Vespa ยืนยงอยู่บนรากฐานของนวัตกรรมรถ Scooter ที่ขายดีที่สุดในโลก จวบจนทุกวันนี้ Vespa มีรถจักรยานยนต์แบบต่างๆ พร้อมเครื่องยนต์รุ่นล่าสุด เช่น เครื่องยนต์ 50 ซีซี แบบ 4 จังหวะ ที่ใช้วาล์ว 4 ตัว และมีกลไกการเปิด-ปิดของลิ้นถึง 4 ระดับ หรือแม้แต่เครื่องยนต์ลูกผสมแบบ Hybrid ที่ทำงานร่วมกับมอเตอร์ไฟฟ้าเพื่อประหยัดเชื้อเพลิงในรุ่น Vesps LX 50 HyS ซึ่งเป็นรถ Scooter ที่ทันสมัยสุดๆ อีกด้วย. ที่มา : thairath.co.th